قدس آنلاین: وقتی از اقتصاد دوم دنیا گفتوگو میکنیم، صحبت سر حدود ۱۵ تریلیون دلار تولید ناخالص داخلی با روابط اقتصادی با همه کشورهای دنیاست. کشوری که بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸، حدود ۲۸درصد تجارت جهان را در اختیار داشت و امروز تلاش میکند از طریق ابرپروژه راه ابریشم جدید به نام «یک کمربند، یک جاده» زنجیره ارزشمحور جهانی را ایجاد کند که به تبع آن، میتواند برای سالها، محور سرمایههای بینالمللی را در اجزای راه ابریشم جدید قرار داده و نوعی وابستگی متقابل جهانی و تقسیم کار بینالمللی جدید را تعریف کند. چین امروز، گرچه به اندازه قابل توجهی درگیر همهگیری کرونا شده و شیوع آن، صدمات فراوانی بر اقتصاد این کشور وارد کرده، اما کماکان جایگاه دوم خود را در رده اقتصادهای بزرگ دنیا تثبیت کرده و به طور جدی چشم به رتبه اولی دنیا و کنار زدن ایالات متحده آمریکا از آن دارد.
مایکل پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در سخنرانی خود در کتابخانه ریچارد نیکسون کالیفرنیا که با موضوع چین کمونیست و آینده دنیای آزاد برگزار شد، تماماً به چین تاخت و سیاستهای تعاملی گذشته ایالات متحده در قبال این کشور را به بوته نقد کشاند. شاید مهمترین محوری که در لایه پنهانی سخنرانی پمپئو به ذهن مخاطب متبادر میشد، این بود که ای کاش آمریکا به چین فرصت رشد تا به این اندازه را نمیداد و ای کاش ایالات متحده بسیار زودتر به مقابله جدیتر با چین برمیخاست! اما ماهیت روابط بینالملل به هیچ کشوری اجازه ای کاش گفتن اعطا نمیکند.
پمپئو در این سخنرانی به تلاشهای ایالات متحده به منظور ائتلافسازی جهانی علیه چین کمونیست اشاره کرده و مهمتر از آن، خبر از پیگیری رفتار جدیدی در قبال این کشور داد. رفتاری که نمودهای بارز آن را در روزهای گذشته میتوان در تحرکات جدیتر در دریای چین جنوبی، مقابله با هوآوی به عنوان بازوی ارتباطاتی چین و تعطیلی قدیمیترین کنسولگری این کشور در هیوستون تگزاس جستوجو کرد. به نظر میرسد پمپئو قصد دارد خاکریزهای آمریکا علیه جبهه چینی را در نزدیکی محیط امنیتی چین در اطراف مرزهای این کشور بازسازی کند و اژدهای زرد را در منطقه خود زمینگیر کند. در سوی مقابل، چین با استفاده از ظرفیتهای اقتصادی قابل توجه خود و بهرهگیری از فرصتهای سیاسی در جهان کرونایی، دیپلماسی ماسک خود را با مهارت جلو برده و وابستگی بیشتری بین متحدان آمریکا نظیر اروپا به خود ایجاد کرده است. امری که موفقیت ائتلافسازی ایالات متحده علیه چین را به مقدار قابل ملاحظهای تابعی از موفقیت عملکرد خود در بحبوحه شیوع کرونا قرار داده است.
چین امروز که برای بیش از ۱۴۰ کشور دنیا، شریک اول اقتصادی است، قابل تحریم شدن نیست. در دوران رکود ناشی از کرونا هم کشورها تمایلی برای قطع همکاریهای متنوع خود با چین آن هم در حالی که ترامپ از هر کشوری چه همسو و چه غیرهمسو صرفاً پول درخواست میکند، ندارند. آمارهای بینالمللی حاکی از آن است که ایالات متحده چه بخواهد و چه نخواهد، از قله اوج مؤلفههای قدرت خود به پایین سرازیر شده است. هر چند این امر، به این زودیها اتفاق نخواهد افتاد اما برای آمریکا، مقابله با قدرتهای نوظهور جهانی و جلوگیری از افول خود دیگر بسیار دیر شده است و دست و پا زدنهای پمپئو، تنها چین را مجبور به اتخاذ واکنشهای جدیتر و بعضاً سختتر نسبت به خود خواهد کرد.
نظر شما